Հայաստանի Անկախ Հանրապետութիւնը Կը Նշէ Իր 24-րդ Տարեդարձը

Հայաստանի անկախ Հանրապետութիւնը Սեպտեմբեր 21-ին կը նշէ անկախութեան 24-րդ տարեդարձը: Հայ ժողովուրդը 24 տարի առաջ այս օրը հանրաքուէի միջոցով իր վճռական «այո»-ն ըսաւ Հայաստանի անկախութեան: Հայաստանի չափահաս բնակչութեան բացարձակ մեծամասնութիւնը «Համաձա՞յն էք, որ Հայաստանի Հանրապետութիւնը ըլլայ ժողովրդավարական անկախ պետութիւն` ԽՍՀՄ կազմէն դուրս» հարցումին դրական պատասխան տուաւ: Երկու օր անց` Սեպտեմբեր 23-ին, երկրի Գերագոյն Խորհուրդը Հայաստանը հռչակեց անկախ, ինքնիշխան հանրապետութիւն:
Հայաստանի ազգային տօնացոյցի կարեւորագոյն այս տօնի «հիմնադրման» նախորդած էր 1990 թուականի Օգոստոս 23-ը. օր, երբ սկիզբ դրուեցաւ անկախ պետականութեան հաստատման գործընթացին: Հայաստանի նորընտիր Գերագոյն խորհուրդը իր առաջին նստաշրջանի ժամանակ ընդունեց «Հայաստանի անկախութեան մասին» հռչակագիրը: Ատով հանրապետութեան խորհրդարանը ազդարարեց անկախ պետականութեան հաստատման գործընթացի սկիզբը: Հռչակագրի ընդունումէն անմիջապէս ետք` Օգոստոս 24-ին, ՀԽՍՀ Գերագոյն խորհուրդը որոշեց Հայկական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետութիւնը վերանուանել Հայաստանի Հանրապետութիւն, իսկ գործող տասներկուերորդ գումարման Գերագոյն խորհուրդը համարել Հայաստանի Հանրապետութեան առաջին գումարման Գերագոյն խորհուրդ:
Հռչակագրի ընդունումով հայ ժողովուրդի կեանքին մէջ նոր ժամանակաշրջանի սկիզբ դրուեցաւ եւ Հայաստանի պատմութեան մէջ սկսաւ երրորդ հանրապետութեան կառուցումը: Արդիւնքով` Հայաստանի տարածքին կը գործեն միայն ՀՀ Սահմանադրութիւնը եւ օրէնքները: Հայոց պետականութեան կրողը Հայաստանի Հանրապետութեան ժողովուրդն է: ՀՀ տարածքին բնակող բոլոր քաղաքացիներուն համար կը սահմանուի Հայաստանի Հանրապետութեան քաղաքացիութիւնը: Արտերկրի հայութիւնը ՀՀ քաղաքացիութեան իրաւունք ունի:
Նորանկախ Հայաստանի առաջին Սահմանադրութիւնը ընդունուեցաւ 1995-ի Յուլիս 5-ին` համաժողովրդական հանրաքուէի արդիւնքով: Գործող Սահմանադրութիւնը ընդունուեցաւ 2005-ի Նոյեմբեր 27-ին` դարձեալ համաժողովրդական հանրաքուէի արդիւնքով: Հայաստանի Հանրապետութեան դրօշը եռագոյնն է, նորանկախ Հայաստանի զինանշանը` Հայաստանի առաջին Հանրապետութեան /1918-1920 թ.թ./ զինանշանն է, որուն հեղինակներն են ճարտարապետ Ալեքսանդր Թամանեանը եւ նկարիչ Յակոբ Կոջոյեանը: Հայաստանի օրհներգը եւս Հայաստանի առաջին Հանրապետութեան օրհներգն է: Օհներգի բառերուն հեղինակը Միքայէլ Նալբանդեանն է, երաժշտութիւնը հեղինակած է Բարսեղ Կանաչեանը:
Սեպտեմբերի 21-ը ազգային հպարտութեան օր է. անկախ հայրենիք ունենալու հայ ժողովուրդի դարաւոր երազանքը 24 տարի է` այլեւս իրականութիւն է: